Als aanvulling op het vorige hoofdstuk m.b.t. Vrijheid van meningsuiting, overtuiging en geloof waarin is aangegeven dat, ondanks de grotere godsdienstvrijheid en dergelijke, er toch in verschillende delen van de Russische Federatie problemen zijn op dit gebied voornamelijk vanwege plaatselijke wetten, maar ook vanwege onwil van bestuurders, die niet in overeenstemming zijn met de federale wetten.

In dit hoofdstuk zijn een paar nieuwsberichten opgenomen die betrekking hebben op problemen die van het hiervoor geschrevene het gevolg zijn.

Bron: Open Doors

Azerbeidzjan
Nieuws 27 juni 2003

Baku - Met de verplichte registratie van godsdienstige gemeenschappen in Azerbeidzjan wordt regelmatig gesjoemeld. De Noorse nieuwsdienst Forum 18 publiceert een overzicht, waaruit blijkt dat nog slechts een fractie van de godsdienstige gemeenschappen is geregistreerd.

Er zijn verschillende houdingen die de autoriteiten ten opzichte van de godsdienst aannemen. Gemeenschappen die een potentieel gevaar voor de orde vormen, worden gecontroleerd. Te denken valt aan de islam.

Met gemeenschappen die de autoriteiten als nuttig voor de samenleving beschouwen, proberen ze samen te werken: Jodendom, Russische Orthodoxie, Lutheranisme en Rooms-Katholicisme.

Daarnaast zijn er nog de denominaties die steevast worden tegengewerkt, zoals evangelische christenen en Jehovas Getuigen. Slechts groepen die nauwelijks aanhang hebben, zoals de Georgisch-Orthodoxen, ontsnappen aan de staatscontrole.

De beperking die aan religieuze minderheden wordt opgelegd, schendt de afspraken die het land heeft gemaakt als lid van de Raad van Europa en de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Met de maatregelen proberen de autoriteiten grip te houden op de sociale veranderingen in de samenleving. Ze zijn bang dat zonder die controle processen ontstaan, waar ze geen zicht en geen greep op hebben.

Het sterkste instrument om godsdiensten te controleren is de officiële registratie: zonder geregistreerd te zijn, kunnen individuen niet als rechtspersoon optreden. Het bezitten van onroerende goederen, het heffen van rente of het houden van een bank is dan niet mogelijk.

Hoewel de godsdienstwet van 1992 registratie van religieuze gemeenschappen niet afdwingt, gaan ambtenaren op alle niveaus ervan uit dat dit wel zo is. De politie heeft inmiddels talrijke invallen gedaan in gemeenten die niet waren geregistreerd, of in gemeenten die hebben geprobeerd zich te laten registreren, maar werden geweigerd.

Die laatste groep is groot, laat Forum 18 zien. De machtige staatscommissie die sinds 2001 toeziet op de registraties van godsdienstige gemeenschappen, beschikt volgens de nieuwsdienst over uiteenlopende middelen om registratie te dwarsbomen. Zo worden ingediende verzoeken van onwelgevallige godsdiensten vaak geretourneerd, wegens 'fouten in de aanvraag'. De claim van commissielid Rafik Aliev dat ieder die een aanvraag heeft ingediend, wordt geregistreerd, is volgens Forum 18 dan ook niet waar. Van de 2000 godsdienstige gemeenschappen waren er, voordat de commissie in werking trad, 406 geregistreerd. Van de overigen bleken slechts 175 gemeenschappen door de commissie te zijn goedgekeurd.

Hoewel afgewezen gemeenschappen formeel de mogelijkheid hebben tegen de beslissing in beroep te gaan, nemen slechts enkelen deze stap. De meesten vrezen dat de corruptie van het juridische systeem, dat nauw aanschurkt tegen de politieke macht, een eerlijk proces in de weg zal staan. (Forum 18 News).

11 december 2003
Turkmeense christenen opgepakt en bedreigt

Ashgabad - De politie van Ashgabad heeft op 30 november een inval gedaan in een woonhuis waar de christenen uit die stad op dat moment hun zondagse eredienst hielden. Alle aanwezigen werden opgepakt en afgevoerd naar het politiebureau.

Op 10 november is in Turkmenistan een strengere godsdienstwet in werking getreden. De christenen, allen lid van de niet-geregistreerde baptistengemeente van Ashgabad, hielden hun eredienst in een woonhuis. Plotseling werd op de deur geklopt en deed de politie een inval. Alle aanwezigen, onder wie ook kinderen, werden naar het politiebureau afgevoerd. De inval stond onder leiding van commissaris Aman Annajev.

Op het politiebureau gaf hij de christenen te verstaan dat ze de nieuwe godsdienstwet overtraden. Hij dreigde hen met geldstraffen ter hoogte van 10 maandlonen te beboeten en hen strafrechtelijk te zullen vervolgen. Ook dreigde hij een pasbekeerde jonge vrouw dat hij haar kinderen zou afnemen en naar een kindertehuis zou sturen. (Friedensstimme)

12 december 2003
Voorganger in Oezbekistan berecht

Oezbekistan - De Oezbeekse voorganger Pjotr T. Langin heeft een geldboete opgelegd gekregen. De reden daarvoor is dat zijn gemeente niet geregistreerd is bij de overheid.

De rechter B. Oemoersakov, die in de plaats Fergana het proces leidde, oordeelde dat de christenen hiermee de wetgeving van Oezbekistan overtreden. Hij legde de voorganger een boete van vijf maandsalarissen op.

De godsdienstvrijheid in Oezbekistan is sterk ingeperkt door allerlei religiewetten. Formeel is in artikel 8 van de religiewet opgenomen dat religieuze groepen een wettige status kunnen krijgen als ze zich laten registreren. Door rechters wordt artikel 8 echter dusdanig uitgelegd dat voorgangers en gemeenten die zich niet laten registreren een strafbaar feit plegen en vervolgd kunnen worden.

Voor registratie zijn ten minste honderd handtekeningen nodig van volwassen personen. Voor de kleine gemeenten in Oezbekistan is dit een voorwaarde waaraan zij niet kunnen voldoen.

15 december 2003

Voorganger in Wit-Rusland beboet

Kobrin - De voorganger van een pinkstergemeente in Kobrin, in het zuidwesten van Wit-Rusland, heeft vorige week donderdag een boete gekregen nadat de politie op 23 november een dienst van deze niet-geregistreerde gemeente had bijgewoond.

Niet-geregistreerde godsdienstige activiteiten zijn verboden onder de strenge Wit-Russische religiewet, die vorig jaar november van kracht werd. Leden van de pinkstergemeente hebben er bij hun voorganger, Nikolai Rodkovich, op aangedrongen gewoon door te gaan met het beleggen van diensten. 'Wij willen onze kerk niet laten registreren', verklaarde Rodkovichs echtgenote, Tamara, tegenover Forum 18. Maar we zijn niet van plan onze diensten te staken. We zijn op alles voorbereid.'

Rodkovich kreeg tien dagen de tijd om de boete, omgerekend 19 euro, te betalen. Volgens de administratieve commissie van het district Kobrin heeft de voorganger 'een bijeenkomst geleid zonder daarvoor toestemming te hebben van het districtsbestuur.' De gemeente in Kobrin komt al sinds 1952 samen en telt rond de 300 leden.

Volgens een woordvoerder van het Informatiecentrum voor Gewetensvrijheid in Minsk gaat het hier om, voorzover bekend, de eerste keer sinds het voorjaar (toen in korte tijd een reeks boetes werd uitgeschreven) dat een protestantse gemeente een boete krijgt opgelegd. (Forum 18 News).